Ciemność

Pewnego wrześniowego poranka 1890 roku Pierre Claes, belgijski geometra, któremu król Belgów Leopold II zlecił dokonanie rozbioru Afryki, wyrusza z Leopoldville na północ. Misją Claesa jest zmaterializowanie na pustkowiu dokładnej linii tego, co Europa nazywa wówczas postępem.

Na pokładzie parowca płynącego w dół rzeki Kongo towarzyszą mu bantuscy robotnicy oraz Xi Xiao, chiński mistrz tatuażu, a zarazem kat specjalizujący się w lingchi – sztuce cięcia i okaleczania ludzkiego ciała. Xi Xiao widzi przyszłość: wie, jaką potwornością jest kolonizacja, i wie, że pokocha geometrę. „Ciemność” to historia okaleczenia.

Wyróżniona licznymi nagrodami książka kanadyjskiego pisarza Paula Kawczaka jest niesamowitą, pełną erotyzmu powieścią przygodową, nawiązującą do „Jądra ciemności” Josepha Conrada. To przesiąknięta realizmem magicznym opera pożądania i bólu, który z północy Europy do serca Afryki spływa jak krwawa łza po obliczu historii.

Zbrodnie na ludziach są trwałym elementem europejskiego dziedzictwa. Głośna powieść „Ciemność” autorstwa francuskiego pisarza Paula Kawczaka, którą dziś możemy czytać w polskim przekładzie Justyny Nowakowskiej, mocno wpisuje się w ten bolesny proces akceptacji i godzenia się z prawdą. Choć jest to fikcja literacka poprzedzona dokładnym researchem i dokumentacją, to pomaga nam dopełnić i zrozumieć współczesną opowieść o tym, co Europejczycy robili ludziom, których postanowili ograbić, upokorzyć i unicestwić.

Joanna Gierak-Onoszko,

autorka „27 smierci Toby’ego Obeda”